شرط اسقاط یا تحدید مسئولیت در اسناد تجاری ( برات، سفته، چک )

شرط اسقاط یا تحدید مسئولیت در اسناد تجاری ( برات، سفته، چک )
نوع فایل: word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 129 صفحه

چکیده
یکی از مسائلی که نویسندگان حقوق تجارت در بخش اسناد تجاری، در زمینة آن اختلاف نظر دارند، مسئلة امری یا تکمیلی بودن قاعدة مسئولیت تضامنی امضاکنندگان اسناد تجاری است. علاوه بر این، سؤالات دیگری از قبیل اینکه؛ آیا مسئولین یک سند تجاری می‌توانند ضمن امضای آن جهت صدور، قبول، انتقال و یا ضمانت، اسقاط و یا تحدید مسئولیت خود را در پرداخت آن، در متن سند، شرط کنند؟ و در صورت وجود چنین شرطی، آیا شرط صحیح است یا باطل و در صورت بطلان آیا این بطلان در مورد سند تجاری هم مطرح است؟ آیا شرط ضمن سند تجاری بر خلاف وصف تنجیزی اسناد تجاری نیست؟ آیا این شرط در مقابل دارنده با حسن نیت قابل استناد است؟ و شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت از سوی صادرکننده سند، قبول کننده برات، ضامن و ظهرنویس سند تجاری در هر یک از اسناد تجاری برات، سفته و چک چه آثاری خواهد داشت؟ مطرح است. در این پژوهش به دلیل اینکه اولاً صدور و انتقال یک سند تجاری به تعبیری یک عقد و یا یک عمل حقوقی طرفینی است و شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت در واقع شرط ضمن عقد یا عمل حقوقی است. ثانیاً تعهدات تجاری در اکثر موارد ناشی از تعهدات مدنی است و شروط در تعهدات مدنی نقش انکارناپذیری در تعهدات ناشی از اسناد تجاری دارند. اعم از اینکه در متن سند تجاری منعکس بشوند یا نشوند؛ لذا جهت پاسخ به سؤالات مذکور در مواردی که قانون ساکت است، مراجعه به قواعد عمومی حاکم بر قراردادها در حقوق مدنی به عنوان قانون مادر ملاک قرار گرفته است و در برخی از موارد قانون فعلی تجارت با لایحه تجارت و مقررات برخی از کشورها و کنوانسیون های بین‌المللی در این خصوص مقایسه و ضمن بیان نظرات فقهای عظام، استادان محترم حقوق مدنی و تجارت، با عنایت به اینکه این شرط از سوی چه کسی و در چه سندی باشد به لحاظ تفاوت در آثار، به تفکیک مورد بررسی قرار می¬گیرد.
کلید واژه ها: اسناد تجاری، صدور، ظهرنویسی، حسن نیت، مسئولیت تضامنی، شرط اسقاط مسئولیت، شرط تحدید مسئولیت


فهرست مطالب
چکیده ‌ج
مقدمه 1
بخش نخست: کلیات و شرح واژه‌های کلیدی 3
فصل اول: تعاریف ، اوصاف و مزایای اسناد تجاری 3
مبحث نخست: مفهوم سند، انواع و شرایط و آثار آن 3
مبحث دوم: تعریف اسناد تجاری، صدور و ماهیت آنها 14
مبحث سوم: شرایط شکلی و مندرجات اسناد تجاری 34
فصل دوم: مسئولیت امضاکنندگان اسناد تجاری 38
مبحث نخست: مفهوم مسئولیت و اقسام آن 38
مبحث دوم: مسئولیت تضامنی در حقوق مدنی و تجارت 39
مبحث سوم: مفهوم ضمان در اسناد تجاری از دیدگاه فقهی و حقوقی 39
مبحث چهارم: مسئولیت متعهدان اصلی و فرعی اسناد تجاری 41
فصل سوم: شروط ضمن عقد در اسناد تجاری 50
مبحث نخست: مفهوم شرط و مقایسه آن با قید و تفاوت آن با تعلیق 50
مبحث دوم: اقسام شرط به اعتبار مختلف 53
مبحث سوم: شرایط صحت شرط 56
بخش دوم: ماهیت، اعتبار و موانع نفوذ و مصادیق شروط اسقاط یا تحدید مسئولیت 61
فصل اول: تعریف و ماهیت و انواع شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت 61
مبحث نخست: تعریف شرط اسقاط و یا تحدید مسئولیت 61
مبحث دوم: ماهیت شرط اسقاط و یا تحدید مسئولیت 62
مبحث سوم: مقایسه شرط اسقاط با تحدید مسئولیت 62
مبحث چهارم: انواع شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت 64
فصل دوم: اعتبار و موانع نفوذ شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت 67
مبحث نخست: اعتبار شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت 67
مبحث دوم: موانع نفوذ شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت 70
فصل سوم: مصادیق شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت در حقوق مدنی و تجارت 72
مبحث نخست: برخی از مصادیق شرط اسقاط و یا تحدید مسئولیت در حقوق مدنی 72
مبحث دوم: برخی از مصادیق شرط اسقاط و یا تحدید مسئولیت در حقوق تجارت 75
بخش سوم: تأثیر شروط اسقاط یا تحدید مسئولیت در تعهدات اسناد تجاری 79
فصل اول: قابلیت استناد به شروط اسقاط یا تحدید مسئولیت 79
مبحث نخست: اصل حسن نیت و کاربرد آن در قوانین 79
مبحث دوم: قابلیت استناد به شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت در مقابل دارنده با حسن نیت سند تجاری 87
مبحث سوم: مغایرت شروط اسقاط و یا تحدید مسئولیت با وصف تنجیزی اسناد تجاری 87
فصل دوم: بررسی تأثیر شروط اسقاط مسئولیت در اسناد تجاری 88
مبحث نخست: تأثیر شرط اسقاط مسئولیت در تعهدِ متعهدان اصلی اسناد تجاری 88
مبحث دوم: تأثیر شرط اسقاط مسئولیت در تعهدِ متعهدان فرعی اسناد تجاری 91
فصل سوم: بررسی تأثیر شروط تحدید مسئولیت در اسناد تجاری 98
مبحث نخست: تأثیر شروط تحدید مسئولیت در تعهدِ متعهدان اصلی اسناد تجاری 98
مبحث دوم: تأثیر شروط تحدید مسئولیت در تعهد متعهدان فرعی اسناد تجاری 110
نتیجه 118
پیشنهاد 119
فهرست منابع و مآخذ 121