توکیل ناپذیری ادله اثبات دعوی در حقوق خصوصی ایران

مبانی و مصادیق توکیل ناپذیری ادله اثبات دعوی در حقوق خصوصی ایران

نوع فایل: word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 100 صفحه

چکیده
در مورد اقرار وکیل دو نظریه مطرح شده است: ۱- نظریه توکیل‌پذیری اقرار: براساس این نظریه، وکالت در اقرار قابل قبول است. ادله این نظریه بدین قرار است: قیاس اقرار به بیع، قاعده «من ملک شیئاً ملک الاقرار به»، قاعده استیمان، قاعده احسان، قاعده تصدیق الامین، دلیل ملازمه، نظریه تنزیل، و ظاهر حال. ۲- نظریه عدم توکیل‌پذیری اقرار: ادله این نظریه عبارتند از: شرط اصیل بودن مقر، اصل نسبی بودن اقرار، اقرار وکیل اخبار به ضرر غیر است، اقرار وکیل علیه موکل خلاف مقتضای عقد وکالت است، قاعده اقرار «اقرار العقلاء علی انفسهم جائز»، اجماع، و تشبیه اقرار وکیل به شهادت.اما در مورد شهادت وکیل باید گفت اگر شاهد نتواند یا نخواهد شخصاً آن چه را که دیده یا شنیده در محکمه بیان نماید، در این صورت فرد دیگری می‌تواند از جانب شاهد اصل، مشاهدات یا مسموعات او را بیان نماید. اما این امر با محدودیت‌هایی همراه است، از آن جمله که شاهد اصل از حضور در محکمه معذور باشد و «مشهود به» غیر از آن چه که موجب حد است، باشد. فقها این موضوع را در تألیفات خویش تحت عنوان شهادت بر شهادت یا شهادت فرعی مطرح کرده و بر آنند که توکیل در شهادت صحیح نیست، مگر به صورت شهادت بر شهادت.
در مورد سوگند وکیل نیز دو نظریه مطرح است: ۱- نظریه منع توکیل در سوگند: جانبداری از نظریه عدم توکیل‌پذیری سوگند در مباحث پراکنده از کتاب وکالت، قضا و شهادات و کتاب الایمان صورت گرفته است. در مبحث وکالت فقها با تصریح به موارد غیرقابل نیابت، سوگند را از مصادیق آن دانسته همچنین ماده ۱۳۳۰ قانون مدنی تصریح کرده است که سوگند قابل توکیل نیست. ۲- نظریه توکیل‌پذیری سوگند: بر مبنای این نظریه توکیل در سوگند در فرض عجز از اجرای صیغه جایز است و در صورت توانایی بر اجرای صیغه هم ممکن است. اگر اجماع مانع نباشد، با بررسی نظریات و دیدگاه‌های حقوقی می‌توان به این نتیجه رسید که نیابت‌ پذیری هر عملی که واجد آثار حقوقی باشد خواه موجد حق باشد یا کاشف از آن به عنوان یک اصل قابل قبول است. از این رو نیابت و توکیل در همه امور جایز است مگر این که خلاف آن تصریح شود.
کلید واژه‌ها: اقرار، شهادت، سوگند، وکیل، وکالت، حقوق.


فهرست مطالب
چکیده 1
بیان مسئله 2
ضرورت و هدف تحقیق 3
سوال‌های تحقیق 4
سوال اصلی 4
سؤال‌های فرعی 4
فرضیه‌های تحقیق 4
فرضیه اصلی 4
فرضیه‌های فرعی 4
روش تحقیق 5
روش جمع‌آوری اطلاعات 5
پیشینه تحقیق و نوآوری محقق 6
حدود و ساختار موضوع 6
فصل اوّل ـ خصوصیات، احکام و آثار اقرار وکیل
بخش اول_ ادله اثبات دعوا
۱-۱-۱- تعریف
بخش دوم ـ موضوع شناسی اقرار
۱۲–۱- مفهوم اقرار 8
۱-۲-۲- ماهیّت اقرار 10
۱-۲-۳- ادله مشروعیت اقرار 11
۱-۲-۳-۱- آیات 11
۱-۲-۳-۲- روایات 12
۱-۲–۳-۳- اجماع 12
۱-۲-۳-۴- سیره عقلا 12
۱-۲–۴- شرایط صحت اقرار 13
۱-۲-۴-۱- شرایط کلی اقرار 13
الف ـ صریح بودن 13
ب ـ منجز بودن 14
ج ـ وجود امری در خارج 14
۱-۲–۴-۲- شرایط مقر 15
الف ـ عقل 15
ب ـ بلوغ 15
ج ـ قصد 15
د ـ رشد 16
۱-۲-۴-۳- شرایط مقر له 16
الف ـ موجود بودن 16
ب ـ اهلیت داشتن 16
ج ـ معلوم بودن 17
۱-۲-۴-۴- شرایط مقر به (موضوع اقرار) 17
الف ـ عقلاً یا عادتاً ممکن باشد 17
ب ـ حسب قانون صحیح باشد 17
ج ـ قابلیت تعیین داشته باشد 17
۱-۲-۵- اقسام اقرار 17
۱-۲-۵-۱- اقرار صریح و ضمنی 18
۱-۲-۵-۲- اقرار در دادگاه و خارج از دادگاه 18
۱-۲–۵-۳- اقرار کتبی و شفاهی 18
۱-۲-۵-۴- اقرار ساده، مقید و مرکب 19
۱-۲-۵-۵- اقرار منجز و معلق 22
۱-۲-۵-۶- اقرار وجودی و عدمی 22
۱-۲–۵-۷- اقرار قولی و فعلی 22
۱-۲-۵-۸- اقرار به حق‌الله و حق‌الناس 23
۱-۲–۶- اثر و اعتبار اقرار 23
۱-۲-۷- انکار پس از اقرار 25
۱-۲–۸- توبه پس از اقرار 26
بخش سوم_وکالت در اقرار
۱-۳-۱- قابل وکالت بودن اقرار 29
۱-۳–۱-۱- امور قابل توکیل 29
۱-۳-۱-۲- امور غیرقابل توکیل 33
۱-۳-۱-۳- امور مشتبه 33
۱-۳-۲- نظریه عدم توکیل‌پذیری اقرار 33
۱-۳-۲-۱- شرط اصیل بودن مقر 33
۱-۳-۲-۲- اصل نسبی بودن اقرار 34
۱-۳-۲-۳- اقرار وکیل، اخبار به ضرر غیر 34
۱-۳-۲-۴- اقرار وکیل علیه موکل، خلاف مقتضای وکالت 34
۱-۳-۲-۵- قاعده اقرار (اِقْرارُ الْعُقَلاءِ عَلَی أنْفُسِهِمْ جائز) 35
۱-۲-۳-۶- اجماع 35
۱-۳-۲-۷- تشبیه اقرار وکیل به شهادت 36
۱-۳-۳- نظریه توکیل ‌پذیری اقرار 36
۱-۳-۳-۱- قیاس اقرار به بیع 37
۱-۳-۳-۲- قاعده «مَن مَلَکَ شَیئاً مَلَکَ الإقْرارَ بِهِ» 37
۱-۳-۳-۳- قاعده استیمان 38
۱-۳-۳-۴- قاعده احسان 39
۱-۲-۳-۵- قاعده تصدیق‌الامین 40
۱-۳-۳-۶- دلیل ملازمه 40
۱-۳-۳-۷- نظریه تنزیل 41
۱-۳–۳-۸- ظاهر حال 42
۱-۳-۴- صور اقرار وکیل 43
۱-۳-۴-۱- اقرار وکیل در وکالت عام یا مطلق 43
۱-۳-۴-۲- اقرار وکیل دارای اختیارات ویژه 43
۱-۳-۴-۳- اقرار وکیل دعاوی 43
۱-۳-۴-۴- تقدیم قول وکیل در صورت اختلاف با موکل 44
۱-۳-۴-۵- اقرار وکیلی که از اقرار منع شده 44
بخش چهارم_وکالت در اقرار در سایر کشورها 45
فصل دوم_خصوصیات، احکام و آثار شهادت وکیل 48
بخش اول_ موضوع شناسی شهادت 49
۲-۱-۱- مفهوم شهادت و رابطه آن با بیّنه 49
۲-۱-۲- شرایط شاهد و شهادت 51
۲-۱-۲-۱- شرایط شاهد 51
الف ـ بلوغ 51
ب ـ عقل 51
ج ـ اسلام و ایمان 52
د ـ طهارت مولد 52
ه ـ عدالت 52
و ـ انتفای تهمت 52
۲-۱-۲-۲- شرایط شهادت 53
الف ـ ‌قطعی و یقینی بودن 53
ب ـ تطبیق شهادت با دعوی 53
ج ـ توافق شهادت شهود در معنی 53
د ـ نصاب در شهادت 54
۲-۱-۳- ادله مشروعیت شهادت 54
۲-۱-۳-۱- تحمل شهادت 55
۲-۱-۴- اقسام شهادت 56
۲-۱-۴-۱- اقسام شهادت به اعتبار جرائم 56
الف ـ شهادت در جرائم حق الله 56
ب ـ شهادت در جرائم حق‌الناس 57
ج ـ شهادت در جرائم تعزیری 58
۲-۱-۴-۲- اقسام شهادت به اعتبار دریافت شاهد 59
الف ـ شهادت حسی و حدسی 59
ب ـ شهادت بر شهادت 59
۲-۱-۵- رجوع از شهادت 60
۲-۱-۶- تأثیر توبه در قبول شهادت 61
۲-۱-۷- حکم اختلاف شهود 62
۲-۱-۸- کتمان شهادت و عواقب شهادت کذب 62
۲-۱-۹- موانع قیام به شهادت 63
بخش دوّم ـ وکالت در شهادت
۲-۲-۱- نمایندگی در شهادت 65
۲-۲-۱-۱- نمایندگی در اداء شهادت 65
الف ـ نظریه شهادت بر شهادت (إشهاد) 66
ب ـ نظریه توکیل در شهادت 67
۲-۲-۱-۲- اختیار وکیل در وکالت در استماع شهادت و استفاده از آن 67
۲-۲-۲- اختیار وکیل در استفاده از شاهد و جرح و تعدیل آن 68
بخش سوّم ـ وکالت در شهادت در سایر کشورها 70
فصل سوّم ـ خصوصیات، احکام و آثار سوگند وکیل
بخش اوّل ـ موضوع شناسی سوگند
۳-۱-۱- مفهوم سوگند 74
۳-۱-۲- ارتباط بین معنای لغوی و اصطلاحی 74
۳-۱-۳- شرایط قسم خورنده 76
۳-۱-۴- انواع قسم 76
۳-۱-۵- ادله مشروعیت سوگند 77
۳-۱-۶- نقش سوگند 78
۳-۱-۷- قوانین موضوعه کنونی ایران در سوگند 78
۳-۱-۸- محدودیت‌های سوگند 79
۳-۱-۸-۱- تشریفاتی بودن سوگند 79
الف ـ لزوم ادای سوگند نزد قاضی 79
ب ـ لفظی بودن سوگند 80
۳-۱-۸-۲- سوگند دلیلی تنهاست 81
الف ـ ‌اصل: تنها بودن سوگند در دعاوی 81
ب ـ مصادیق استثنایی 81
۳-۱-۸-۳- سوگند یکی از حقوق طرفین دعوا 81
۳-۱-۸-۴- آثار قاعده مداخله طرف یا طرفین دعوا در سوگند 82
۳-۱-۹- سوگند در دعاوی 82
۳-۱-۹-۱- آثار سوگند 83
۳-۱-۹-۲- سوگند به نام الله 84
بخش دوّم ـ وکالت در سوگند
۳-۲-۱- نمایندگی در سوگند 85
۳-۲-۱-۱- وضع حقوقی توکیل سوگند 86
الف ـ نظریه منع توکیل در سوگند 86
ب ـ نظریه توکیل‌ پذیری سوگند 91
۳-۲-۲- توکیل در قبول و رد سوگند یا تقاضای آن 93
بخش سوّم ـ وکالت در سوگند در سایر کشورها 94
نتیجه گیری 95
فهرست منابع 99