بررسی حق اجرت المثل کارهای زوجه در حقوق ایران
نوع فایل: word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 54 صفحه
چکیده:
مطابق قانون پرداخت اجرت المثل و نحله جزء حقوق زنان در زمان طلاق است که با شرایطی خاص، به زن تعلق می گیرد. اگر زن کارهای خانه را انجام دهد و زوج بنا بر دلایلی بخواهد وی را طلاق دهد؛ به زوجه اجرت المثل تعلق می گیرد. نحله هم بخششی از طرف زوج است که در مقابل آن عوضی نمی باشد که در زمان طلاق شایسته است، به زوجه پرداخت شود. در این مقاله به مبانی فقهی اجرت المثل و نحله، جایگاه حقوقی این دو حق، شرایط استحقاق اجرت المثل و بیان خلأهای اجرایی در قانون پرداخته شده است. در این بررسی معلوم شد در قانون فعلی اجرت المثل فقط در صورتی به زوجه تعلق می گیرد که زوج بخواهد زوجه را طلاق دهد و اگر زوجه در شرایط سخت قرار داشته باشد و مجبور به درخواست طلاق شود، دیگر این حق به وی تعلق نمی گیرد؛ لذا در این مقاله پیشنهاد شده که اگر درخواست طلاق زوجه به خاطر عسروحرج باشد، منعی از پرداخت اجرت المثل به وی وجود نداشته باشد.ماده واحده مقررات مربوط به طلاق در ۲۸ آبان ۱۳۷۱ مورد تأیید مجمع تشخیص مصلحت نظام گردید در بند «الف» و «ب» از تبصره ۶ به شرایط پرداخت اجرت المثل کار زن در منزل اشاره کرده است. هدف قانونگذار این بوده، در مواردی که زن به دور از انصاف و منطق مواجه با طلاق می شود و مورد بی مهری و بی وفایی شوهر قرار می گیرد؛ بتواند برخی از حقوق از دست رفته وی را اعاده نماید. چون تصور عموم بر این است که وقتی زن در کابین همسر قرار می گیرد یک زندگی دائمی همراه با صفا و صمیمیت را آغاز می کند،بنابراین چنانچه پایه های این بنا بخواهد از یک طرف ویران شود باید شخص خاطی مورد تأدیب قرار گیرد و به آسانی به مطامع شخصی خود دست نیازد و نتواند با سوء استفاده از حق خویش، زندگی زن را دچار مخاطره فراوان نماید ولی بعد از مدتی وجود قانون اجرت المثل این شبهه را ایجاد کرد که اگر اجرت المثل برای زن قرار داده شده و زن می تواند از این حق خود در زمان های دیگر چون دوران زندگی مشترک و زمان فوت همسر استفاده کند. این نوشتار برای جواب به این شبهه به تبیین مبانی فقهی و حقوقی اجرت المثل، شرایط استحقاق اجرت المثل و نحله و به نقد و بررسی قانون اجرت المثل و نحله پرداخته است.
واژگان کلیدی:اجرت المثل، نحله، احترام مال مسلم، عدم تبرع، شرط ضمن عقد، زوج، زوجه، طلاق.
فهرست مطالب
چکیده: أ
مقدمه 1
فصل اول : کلیات 3
۱-۱- بیان مساله 3
۱-۲- اهمیت و ضرورت تحقیق 6
۱-۳- اهداف تحقیق 7
۱-۴- سئوال اصلی تحقیق 8
۱-۵- روش تحقیق 8
۱-۶- مفاهیم و متغییرها 8
فصل دوم : بررسی اجرت المثل کارهای زوجه در فقه و حقوق ایران 12
۲-۱- تعریف اجرت المثل 12
۲-۲- جایگاه فقهی اجرت المثل 13
۲-۳- اجرت المثل در اجاره شخص 13
۲-۴- جایگاه حقوقی اجرت المثل 15
۲-۵- بررسی اجرت المثل در قانون مدنی 17
۲-۶- مبانی فقهی اجرت المثل 20
۲-۶-۱- قاعده احترام مال و عمل مسلم 20
۲-۶-۱-۱- منابع قاعده احترام مال مسلم 20
۲-۶-۱-۱- ۱- روایات 20
۲-۶-۱-۱- ۲- بناء عقلا 23
۲-۶-۱-۱- ۳- سیره متشرعه 24
۲-۶-۱-۱- ۴- تسالم اصحاب 24
۲-۶-۲- شرط ضمن عقد 25
۲-۶-۲- ۱- شرط صریح 26
۲-۶-۲- ۲- شرط ضمنی 27
۲-۷- مبانی حقوقی اجرت المثل 30
۲-۷-۱- بررسی بند الف تبصره ۶ ماده واحده طلاق 33
۲-۸- شرایط استحقاق اجرت المثل 35
۲-۸-۱- امر برای انجام عمل 35
۲-۸-۲- اجرت داشتن کار نزد عرف 36
۲-۸-۳- عدم قصد تبرع 38
۲-۸-۴- انجام کار 38
۲-۸-۵- واجب نبودن عمل 39
۲-۸-۶- عدم وجود شرط مالی 39
۲-۹- نحله 41
۲-۹-۱- ماهیت و مفهوم نحله 42
نتیجه گیری و پیشنهادات 48
منابع و ماخذ 50