بررسی فقهی و حقوقی تحلیل عقد نکاح در حقوق ایران

کارتحقیقی بررسی فقهی و حقوقی تحلیل عقد نکاح در حقوق ایران
نوع فایل: word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 48 صفحه

چکیده
حقوق خانواده تا حد زیادی ناشی از ارزش و مقام والای خانواده است . خانواده هسته مرکزی اجتماع است و نخستین اجتماعی است که شخص در آن گام می نهاد و آداب زندگی و اصول و رسوم اجتماعی را فرا می گیرد.حقوق خانواده یکی از مهمترین و جالبترین بخش های حقوق مدنی است که جنبه حقوقی صرف ندارد بلکه آمیخته با مسائل اجتماعی و اخلاقی و مذهبی است و بیشتر قواعد آن مربوط به نظم عمومی و اخلاق حسنه است .لذا ضرورت دارد مواردی در خصوص تشکیل خانواده و روابط حقوقی بین زن و مرد بررسی شود.موضوع حراست از خانواده و ادامه زندگى مشترک زن و مرد در طول تاریخ همیشه مورد توجه بوده است. اسلام به عنوان یکى از مکاتب حقوقى با ارائه راهکارهاى مناسب توانسته است ازحقوق طرفین عقد نکاح و استحکام زندگى مشترک پشتیبانى کند از جمله این راهکارها شروط ضمن عقد مى باشد. قبل از انقلاب اسلامى در دفاتر نکاح صرفا اجراى عقد ثبت مى گردید ولى بعد از انقلاب اسلامى با دستور مراجع ذیصلاح شروطى را به عنوان شروط ضمن عقد در دفاتر نکاحیه چاپ کردند که طرفین عقد نکاح باید به تناسب موضوعیت در صورت قبولى آنرا امضا کنند. گنجاندن شرط یا شروطی در ضمن عقد نکاح، ذاتا نه منع شرعی دارد و نه ایراد قانونی، بلکه می‌توان گفت در برخی موارد مطلوبیت و حتی ضرورت دارد و می‌تواند در تثبیت بنیان خانواده و ترویج ارزش‌های پایدار اجتماعی نقش مهمی ایفا کند. اما نکته اساسی و قابل توجه در این زمینه آن است که وضع شرط در ضمن عقد نکاح، تابع احکام و مقررات خاصی است که موجب می‌شود شروط ضمن عقد نکاح، فراتر از قواعد و اصول حاکم بر نکاح نباشد. در واقع، وضع شرط در ضمن عقد به منظور استحکام هر چه بیشتر آن صورت می‌گیرد، لذا اگر شرطی با این وضع در تنافی باشد، اعتبار لازم را نداشته و نافذ نخواهد بود. بر این اساس، نوشتار حاضر در ماهیت عقد نکاح و مباحث مربوط به آن و همچنین شروط نامشروع ضمن عقد نکاح را مورد بررسی ومطالعه قرار دهد و می‌کوشد با استناد به آراء فقهی و نظریات حقوقی، دلیل یا دلایل عدم مشروعیت این‌ دسته از شروط را بیان نماید. در این مقاله سعى شده است مباحثى پیرامون مفهوم شرط، خصوصیات و انواع شروط ضمن عقد نکاح و همچنین شروط نامشروع ضمن عقد نکاح مورد بررسى قرار گیرد.
کلید واژه : خانواده ، نکاح ، شرط ضمن عقد ، فقه و حقوق


فهرست مطالب
چکیده أ‌
مقدمه 1
فصل اول : کلیات
۱-۱- بیان مساله 3
۱-۲- اهمیت و ضرورت تحقیق 4
۱-۳- اهداف تحقیق 4
۱-۴- سئوالات تحقیق 4
۱-۵- فرضیات تحقیق 4
۱-۶- روش تحقیق 5
۱-۷- مفاهیم و متغیرها 5
۱-۸- تعاریف اصطلاحات 6
۱-۸-۱- معانی نکاح از نظر لغت و اصطلاح 6
۱-۸-۲-تعریف نکاح و انواع آن 7
۱-۹- انواع نکاح 8
۱-۹-۱- نکاح دائم 8
۱-۹-۲- نکاح منقطع یا موقت یا متعه 8
۱-۱۰- اهمیت و اهداف نکاح درفقه 9
۱-۱۱- اهمیت نکاح از دیدگاه معصومین علیهم‌السلام 9
۱-۱۲- فضیلت ازدواج 10
۱-۱۳- اهداف و مقاصد ازدواج 10
۱-۱۴- آثار وفوائد ازدواج 11
۱-۱۵- تعریف عقد نکاح درقانون مدنی 12
۱-۱۵-۱- قید خواستگاری در حقوق مدنی 13
۱-۱۶- نظر و دیدگاه حقوقدانان در تعریف نکاح 14
فصل دوم : بررسی مبانی فقهی و حقوقی شروط ضمن عقد و آثار آن
۲-۱- تعاریف شروط در ضمن عقد نکاح 15
۲-۱-۱- واژه شرط 16
۲-۱-۲- تعریف شرط و اقسام آن 16
۲-۲-خصوصیات شرایط ضمن عقد نکاح 19
۲-۳- انواع شروط ضمن عقد نکاح 21
۲-۳-۱- شروط ناظر بر احکام‏نکاح 21
۲-۳-۲- شرط خودداری از ازدواج مجدد شوهر 24
۲-۳-۳- شروط ضمن عقد نکاح در قباله های ازدواج 25
۲-۴- شروط نامشروع در عقد نکاح 26
۲-۴-۱- شرط خیار فسخ 26
۲-۴-۲- شرط عدم تزوج 28
۲-۵- شرط عدم انجام وظائف زوجیت از سوی زن 30
۲-۵-۱- صحت عقد و شرط در عقد دائم و منقطع 30
۲-۵-۲- بطلان شرط و عقد در عقد دائم و صحت آن دو در عقد موقت 30
۲-۵-۳- صحت عقد و بطلان شرط در عقد دائم و موقت 30
۲-۵-۴- بطلان شرط و صحت عقد در عقد دائم و صحت هر دو در عقد موقت 31
۲-۵-۵- شرط عدم پرداخت شوهر مهریه به همسرش تا مدت معینی 31
۲-۵-۶- شرط مطلقه شدن زن قبلی 31
۲-۵-۷- شرط عدم معاشرت و همخوابگی با زن قبلی 32
۲-۵-۸- شرط آزادی عمل و معاشرت 32
۲-۵-۹- شرط اینکه حق طلاق دراختیار زن باشد 33
۲-۵-۱۰-شرط اینکه ریاست خانواده بر عهده زن باشد 34
۲-۵-۱۱- شرط عدم طلاق 35
۲-۵-۱۲- شرط طلاق 35
۲-۵-۱۳- شرط عدم حق ولایت و حضانت مرد بر اطفال 35
۲-۵-۱۴- شرط عدم انفاق زوجه 36
۲-۵-۱۵- شرط عدم ازدواج مجدد 37
۲-۶- ضمانت اجرائی شرط فعل در ضمن عقد نکاح 38
نتیجه گیری 39
پیشنهادات 42
منابع و ماخذ 43