چالش های حقوقی ناشی از سرمایه گذاری خارجی در بازار بورس

چالش های حقوقی ناشی از سرمایه گذاری خارجی در بازار بورس و راه حل های آن

نوع فایل: Word و (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 130 صفحه

چکیده
وضعیت حقوقی سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه ایران مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است. مقررات محدود کننده و سخت گیرانه تا قوانینی که برای سرمایه‌گذاران خارجی مطلوبیت افزون تری داشتند و در نهایت بذل توجه خاص و تخصصی به فرایند سرمایه‌گذاری خارجی،‏ خصوصیاتی است که در هر کدام از قوانین و مقررات مرتبط با سرمایه‌گذاری خارجی،‏ تبلور خاصی یافته اند. بازار سرمایه نیز به عنوان یکی از گزینه‌هایی که دارای قابلیت فراوان برای جذب سرمایه‌های خارجی از نظر قانونگذار دور نمانده است و هرچند که در منابع قانونی اولیه سرمایه‌گذاری خارجی به طور کلی تمامی بخش های اقتصادی از جمله بازار سرمایه شامل این قوانین می‌گردیدند لکن در دوره های اخیر و بعد از برنامه ی چهارم توسعه،‏ این شکل از سرمایه‌گذاری با دید تخصصی تری نگریسته شد لکن آنچه که باعث تأسف می‌گردد آن است که در هر دوره‌ای از قانون گذاری،‏ قسمتی از بازار سرمایه و یا توانایی‌های آن مغفول مانده است و علیرغم وجود آیین‌نامه تخصصی سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه،‏ باید به ناچار قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی را در این موارد مجرا دانست. امری که خود باعث ایجاد توالی فاسد زیادی گردیده است از جمله آنکه با وجود اصل مهم حفظ کلیت و انسجام بازار،‏ هر بخش از بازار سرمایه تحت حاکمیت اراده متفاوتی از قانونگذار گردیده که برای نمونه می‌توان به عدم شمول آیین‌نامه اجرایی بند (ج) ماده ۱۵ قانون برنامه چهارم توسعه و همچنین آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس و بازار خارج از بورس،‏ در خصوص بورس کالای ایران اشاره نمود که تمامی این نقایص در مجموع باعث می‌گردد که از تمامی ظرفیت‌های ممکن سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه استفاده نگردد و یا اینکه سرمایه‌گذار خارجی با توجه به وضعیت مبهم و عدم شمول مقررات تخصصی بر حیطه های خاص از جمله بورس کالا دچار سردرگمی گردیده و در نتیجه تمایل کمتری به وارد نمودن سرمایه خود پیدا نماید. از این رو بررسی دقیق تمامی منابع قانونی سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه با لحاظ دو قانون مادر در این زمینه یعنی قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی و قانون بازار اوراق بهادار و تبیین دقیق آنها با هدف شناسایی و رفع نقایص این الزامات ضروری است. بنابراین بررسی جنبه حقوقی سرمایه‌گذاری خارجی و تبیین تمامی قوانین و مقررات موجود در این زمینه لازم می‌باشد که در این نوشتار سعی بر آن بوده است که بر اساس روش تحقیق و توصیفی با استفاده از سیر تحول قوانین و مقررات تمامی چالش ها و تنگناهای حقوقی وضعیت موجود بررسی و راهکارهای مقتضی ارایه شود.
وازگان کلیدی: سرمایه گذاری خارجی، بورس، اوراق بهادار، بازار سرمایه،چالش های حقوقی



فهرست مطالب

مقدمه. ۱

بیان مسئله. ۱

اهمیت و ضرورت پژوهش. ۳

اهداف تحقیق ۴

ضرورت خاص انجام تحقیق.. ۴

پیشینه تحقیق ۴

پرسش های تحقیق.. ۴

فصل اول ۸

کلیات.. ۸

مبحث اول – تعریف و توضیح ۹

گفتار اول: تعریف بورس اوراق بهادار ۹

بند اول : تعریف سهام ( سهام با نام و سهام بی نام ).. ۱۲

سهام با نام و سهام بی نام.. ۱۳

انتقال سهام چیست ؟.. ۱۴

انتقال سهام در بورس اوراق بهادار.. ۱۶

تعریف اوراق مشارکت.. ۱۹

گواهی سرمایه‌گذاری.. ۲۰

گواهی‌های سپردۀ سرمایه‌گذاری.. ۲۰

تعریف صکوک و انواع آن ۲۱

بند دوم : ابزار های مالی. ۲۲

گفتار دوم :بررسی فرابورس.. ۲۳

تفاوت فرابورس با بورس.. ۲۴

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس. ۲۴

مبحث دوم – سرمایه گذاری خارجی.. ۲۵

گفتار اول: سرمایه گذاری مستقیم ۲۷

گفتار دوم : سرمایه گذاری غیر مستقیم ۲۹

مبحث سوم – سرمایه گذاری خارجی. ۳۰

بند اول : سرمایه گذاری خارجی در بورس اوراق بهادار. ۳۰

بند دوم : سرمایه گذاری خارجی در فرابورس.. ۳۲

فصل دوم ۳۸

چالش های سرمایه گذاری خارجی در بورس اوراق بهادار ۳۸

مبحث اول – مبانی حقوقی سرمایه گذا ری خارجی در بورس اوراق بهادار ۳۹

گفتار اول – قوانین عام سرمایه گذاری خارجی ۴۰

بند اول : قانون جلب و حمایت از سرمایه های خارجی مصوب ۷/۹/۱۳۳۴.. ۴۰

بند دوم : آیین نامه اجرایی مصوب ۱۳۳۵.. ۴۳

بند سوم : قانون بازار اوراق بهادار مصوب ۱۳۸۴ ۵۱

بند چهارم : مشارکت در صندوق های سرمایه گذاری کشوری ۵۲

گفتار دوم – مرجع اعطای مجوز سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه ۵۵

بند اول : قلمرو و حدود فعالیت سرمایه گذار خارجی در بازار سرمایه ۵۸

بند دوم : نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار بر روند سرمایه گذاری خارجی ۶۳

مبحث دوم : مشکلات سرمایه گذاری خارجی در ایران.. ۶۸

گفتار اول : مشکلات اجرای قوانین. ۶۹

بند اول : قانون کار ۷۰

بند دوم : مالیات.. ۷۱

بند سوم : مقررات مبادلات ارزی. ۷۱

گفتار اول : سیاست های کلی اصل (۴۴) و جایگاه بورس اوراق بهادار در ایران ۷۱

گفتار دوم – وجود نداشتن یا توسعه نیافتن سازمان های خود انتظام. ۷۶

بند اول : نبود فرهنگ غنی سهام داری در بازار سرمایه ۸۰

بند دوم : سهم بالای اشخاص حقوقی و نهادهای دولتی و شبه دولتی از بازار سرمایه ۸۰

بند سوم : ساختار بازار سرمایه. ۸۱

بند چهارم : نارسایی برخی از قوانین. ۸۳

بند پنجم : دست کاری در بازار و قیمت ها.. ۸۴

بند ششم: سایر موانع. ۸۵

فصل سوم ۸۷

چالش های سرمایه گذاری خارجی در فرابورس. ۸۷

مبحث اول: تشکیل فرابورس. ۸۸

گفتار اول: فلسفه و ضرورت تشکیل فرابورس.. ۸۸

بند اول: فلسفه تشکیل فرابورس.. ۸۸

بند دوم: ضرورت و اهداف تشکیل فرابورس. ۹۰

گفتار دوم: بازارها در فرابورس. ۹۲

بند اول: بازار اول ۹۲

بند دوم: بازار دوم ۹۳

بند سوم: بازار سوم (بازار عرضه).. ۹۴

بند چهارم: بازار چهارم (اوراق مشارکت). ۹۴

گفتار سوم: مزایای فرابورس. ۹۵

گفتار چهارم: تفاوت فرابورس با بورس ۹۶

بند اول) تفاوت در بازارها. ۹۶

مبحث دوم: بستر قانونی فرابورس ایران.. ۹۷

گفتار اول: قانون برنامه سوم توسعه. ۹۷

گفتار دوم: قانون برنامه چهارم توسعه. ۹۷

گفتار سوم: قانون بازار اوراق بهادار. ۹۸

مبحث سوم – تعلیق و لغو پذیرش اوراق بهادار در فرابورس. ۹۹

گفتار اول: تعلیق پذیرش ۹۹

گفتار دوم: لغو پذیرش ۱۰۰

بند اول : لغو پذیرش اوراق بهادار به درخواست ناشر.. ۱۰۱

مبحث چهارم ـ انتقال اوراق بهادار در فرابورس و بورس اوراق بهادار. ۱۰۳

گفتار اول: انتقال به بازار پایه. ۱۰۳

گفتار دوم: انتقال به بورس اوراق بهادار تهران ۱۰۳

مبحث پنجم ـ سایر موارد.. ۱۰۴

گفتار اول: کارمزدها. ۱۰۴

گفتار دوم: سایر مقررات. ۱۰۴

مبحث ششم: چالش های سرمایه گذاری خارجی در فرابورس.. ۱۰۵

گفتار اول: چالش های ناشی از الکترونیکی بودن فرابورس. ۱۰۵

گفتار دوم: ضعف ابزارهای اجرایی ۱۱۰

گفتار سوم: لزوم ایجاد نهادهای مناسب برای حمایت از سرمایه گذاری خارجی. ۱۱۱

گفتار چهارم: طولانی بودن مدت زمان بازگشت سرمایه.. ۱۱۳

نتیجه گیری ۱۱۴

منابع فارسی.. ۱۱۹

منابع لاتین.. ۱۲۲

Abstract. 123