تاثیر تربیتی کانون اصلاح و تربیت در بازپروری کودکان و نوجوانان معارض با قانون
نوع فایل: Word و (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 170 صفحه
چکیده
کانون اصلاح و تربیت کودکان و نوجوانان معارض با قانون به عنوان نهاد تربیتی، که تاسیس آن برگرفته از عقاید و نظرات دکترین مکتب تحققی و دفاع اجتماعی است، با هدف اصلاح و تربیت و بازپروری کودکان ونوجوانانی ایجاد شده است که حالت خطرناک آنها برای جامعه اثبات گردیده است. با توجه به بالا بودن میزان تکرار جرم در میان کودکان و نوجوانان کانون اصلاح و تربیت، در حدود یک سوم از آنها، در چند سال اخیر به کانون اصلاح و تربیت با دیدی نقّادانه نگریسته میشود. بروز پدیده تکرار جرم و بالا بودن آمار آن در میان کودکان و نوجوانان معارض با قانون، این حقیقت را برای ما اثبات میکند که نه تنها کودکان و نوجوانان در بازپذیری هنجارها و ارزش های اجتماعی ناتوانند، بلکه مهمتر از آن حکایت از قصور و ناتوانی نهادهای اصلاحی و تربیتی در باز اجتماعی کردن آنها دارد. محقق در این تحقیق در صدد پاسخگویی به این سوال بود که آیا کانون اصلاح و تربیت با برنامههای تربیتی و آموزشی متنوعی که برای تربیت و تهذیب کودکان و نوجوانان تدارک دیده قادر است که با فرآیند بازپروری، این کودکان و نوجوانان را از تکرار جرم بازدارد؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال ابتدا تلاش شد با بهره گیری از روش پرسشنامه حقایقی از روند تربیتی کانون به دست آید، اما با اطلاعات کلیشهای و نادرست از طرف مددجویان روبرو گردید. به همین دلیل از روش مصاحبهای استفاده شد تا با گفت و گو با کودکان و نوجوانان دختر و پسر و ایجاد محیطی صمیمانه و امن، بتوان اطلاعاتی کامل از روند تربیتی و بازاجتماعی کردن کانون اصلاح و تربیت بدست آورد. مصاحبههایی که با تکرار کنندگان جرم (چه در بخش دختران، چه پسران) صورت گرفت این حقیقت را بیان نمود که کانون با وجود تلاش بسیار برای اجرای برنامههای تربیتی و آموزشی، عملاً به مکانی برای نگهداری کودکان و نوجوانان معارض با قانون تبدیل شده است، بدون اینکه این نهاد توفیقی در بازپروری شخصیت کودکان و نوجوانان معارض با قانون و بازاجتماعی کردن آنها داشته باشد. با توجه به دریافت این نتیجه میدانی، کانون اصلاح و تربیت برای دریافت نتیجه بهتر در بازپروری کودکان و نوجوانان معارض با قانون، ابتداً باید تغییری کلّی در نگرش داشته باشد، به عبارت دیگر، کانون اصلاح و تربیت به جای اینکه به مکانی برای ناتوانسازی کودکان و نوجوانان تبدیل شود، باید دیدی بازپروارانه را در خود بپروراند. تلاش برای طبقهبندی کودکان و نوجوانان براساس شدّت جرایم ارتکابی و روحیه بزهکارانه، به عبارت دیگر فردی کردن شیوههای تربیتی و اصلاحی، تلاش برای پویاتر کردن بخش مراقبت بعد از خروج، افزایش سطح علمی و آگاهی کودکان و نوجوانان و اصلاح محیط زندگی و کاری آنها، از جمله راهکارهایی است که میتواند کانون اصلاح و تربیت را در اجرای برنامه های اصلاحی و تربیتی با بازدهی بالا، یاری نماید.
واژگان کلیدی: کودک و نوجوان، معارض با قانون، کانون اصلاح و تربیت، تکرار جرم، بازپروری.
فهرست مطالب
مقدمه. ۱
۱- بیان مساله. ۳
۲- پیشینه تحقیق.. ۴
۳- پرسش های تحقیق.. ۵
۴- فرضیه های تحقیق.. ۵
۵- اهمیّت و ضرورت تحقیق.. ۶
۶- روش تحقیق و تنگناهای آن. ۶
۷- سازماندهی تحقیق.. ۷
بخش اول:مبانی نظری.. ۸
فصل اول: تبیین مفاهیم و سیر تحول کانون اصلاح و تربیت در مکاتب جزایی و اسناد بین المللی. ۹
گفتار اول: تبیین مفاهیم. ۱۱
الف- مفهوم کودک و نوجوان. ۱۱
ب- معارض با قانون. ۱۳
ج- بازپروری.. ۱۴
د- کانون اصلاح و تربیت… ۱۶
گفتار دوم: سابقه تشکیل کانون اصلاح و تربیت در مکاتب کیفری و اسناد بین المللی.. ۱۸
الف- سابقه تشکیل کانون اصلاح و تربیت در مکاتب کیفری.. ۱۹
۱ – دوران باستان. ۱۹
۲- مکتب کلاسیک… ۲۰
۳- مکتب نئوکلاسیک… ۲۱
۴- مکتب تحقّقی.. ۲۲
۵- دفاع اجتماعی نوین.. ۲۴
ب- موسّسات اصلاحی و تربیتی در اسناد بین المللی.. ۲۵
۱-اسناد الزام آور: ۲۶
۲– اسناد ارشادی.. ۲۷
۳- قواعد سازمان ملل متّحد راجع به حمایت از اطفال محروم از آزادی.. ۲۷
۴- رهنمودهای سازمان ملل متحد برای پیشگیری از بزهکاری نوجوانان ( رهنمودهای ریاض). ۲۸
۵- حداقل قواعد و معیار سازمان ملل متحد برای قرارهای غیر جسمی ( قواعد توکیو). ۲۸
فصل دوم: سابقه تشکیل، ارکان و نقش کانون اصلاح و تربیت ایران. ۳۰
گفتار اول: ارکان کانون اصلاح و تربیت و نقش آنها در بازپروری کودکان و نوجوانان. ۳۴
الف- قسمت نگهداری موقت… ۳۵
ب- قسمت پذیرش، تشخیص و تحقیقات جرم شناسی.. ۳۶
۱- آشنا کردن با مقررات کانون. ۳۷
۲- تشکیل پرونده شخصیت… ۳۸
۱-۲- تحقیق درباره سوابق خانوادگی و اجتماعی.. ۳۹
۲-۲ –آزمایش پزشکی: ۴۱
۳-۲- آزمایش روانپزشکی و روانشناسی.. ۴۱
۴-۲- تشخیص استعداد حرفه ای.. ۴۲
۵-۲- نحوه ی طبقه بندی مددجویان. ۴۳
ج- قسمت آموزش… ۴۴
۱- آموزش تحصیلی.. ۴۵
۲- برنامه های کمیته فرهنگی و تربیتی.. ۴۶
۳- تربیت بدنی.. ۴۷
۴- فرهنگی و مذهبی.. ۴۸
۵- آموزش برای پیشگیری و سو مصرف مواد مخدر. ۴۹
۶- برنامه های کمیته حرفه آموزی و اشتغال. ۵۱
۱-۶- مربیان آموزش فنی و حرفه ای.. ۵۱
۲-۶- کارگاههای موجود در مجتمع کارگاهی.. ۵۲
۳-۶- نحوه صدور پروانه فنی و حرفه ای.. ۵۳
د- قسمت زندان (اندرزگاه) و مقررات اصلی و تکمیلی کانون اصلاح و تربیت… ۵۳
۱- تدابیر اصلاحی و تربیتی در زندان. ۵۵
۲- ترکیب شورای انضباطی و نوع تنبیهات اتخاذی.. ۵۵
۳- مقررات تکمیلی و اصلی کانون اصلاح و تربیت… ۵۸
گفتار دوم- تدابیر بهداشتی و وظایف مسئولین کانون اصلاح و تربیت… ۵۹
الف- تدابیر کمیته بهداشت و درمان و تغذیه. ۶۰
۱- مشاوره و روان درمانی مددجویان و خانواده آنها ۶۰
۲- مراقبت های پزشکی و بهداشتی.. ۶۲
۱-۲- برنامه های روزانه و تغذیه. ۶۳
۲-۲- نحوه اطلاع رسانی به پرسنل و مددجویان. ۶۴
ب- وظایف مسئئولین کانون اصلاح و تربیت… ۶۵
۱- وظایف مدیر کانون. ۶۵
۲- وظایف مددکاران اجتماعی.. ۶۷
۳- وظایف مراقبین تربیتی: ۶۹
۴- وظایف یگان حفاظتی.. ۷۰
۵- وظایف واحد اجرای احکام کیفری.. ۷۲
گفتار سوم- بخش مراقبت بعد از خروج.. ۷۲
الف- وظایف بخش مراقبت بعد از خروج.. ۷۳
ب- شرایط پذیرش… ۷۴
ج- وظایف بخش خدمات مشاوره و مددکاری اجتماعی.. ۷۵
د- آموزش فنی و حرفه ای و نقش آن در جلوگیری از بازگشت مجدد. ۷۶
ه- شرح وظایف روابط عمومی.. ۷۸
گفتار چهارم- نحوه ی ارتباط مددجویان با محیط خارج از کانون. ۷۹
الف- مرخصی.. ۷۹
ب- آزادی.. ۸۰
ج- تماس تلفنی.. ۸۱
د- مکاتبه. ۸۱
ه- ملاقات۸۰
بخش دوم: بررسی جرم شناختی علل تکرار جرم در کودکان و نوجوانان کانون اصلاح و تربیت با رویکردی میدانی…… ۸۴
فصل اول: تکرار جرم در پرتو اهداف والگوهای اصلاح و تربیت.. ۸۵
گفتار اول: تعریف نظری، کاربردی و قانونی تکرار جرم. ۸۸
الف- تعریف نظری( مفهومی). ۸۸
ب- تعریف کاربردی.. ۹۳
ج- تکرار جرم در قانون مجازات اسلامی.. ۹۵
گفتار دوم- علت شناسی تکرار جرم در پرتو نظریه های دانشمندان جرم شناسی.. ۹۷
الف- نظریه خرده فرهنگ بزهکاری کوهن.. ۹۸
ب- نظریه نابهنجاری مرتون. ۱۰۲
ج- نظریه معاشرت ترجیحی ساترلند. ۱۰۷
د- نظریه برچسب زنی ۱۱۲
ه- نظریه یادگیری اجتماعی.. ۱۱۵
گفتار سوم – عوامل تکرار جرم در کودکان و نوجوانان کانون اصلاح و تربیت… ۱۱۸
الف- عوامل فردی موثر در تکرار جرم در میان کودکان و نوجوانان معارض با قانون کانون اصلاح و تربیت… ۱۱۹
۱- سن و تکرار جرم. ۱۱۹
۲- بیکاری و تکرار جرم. ۱۲۱
۳- تحصیلات و تکرار جرم. ۱۲۲
۴- مذهب و تکرار جرم. ۱۲۴
۵- محیط اجتماعی و تکرار جرم. ۱۲۶
ب- عوامل موثر در تکرار جرم در محیط کانون اصلاح و تربیت… ۱۲۷
۱- عدم جداسازی کودکان و نوجوانان در محیط خوابگاه: زمینه ای برای بزه آموزی.. ۱۲۸
۲- «خلاف زندان»: مهمترین مانع اصلاحی و تربیتی.. ۱۳۰
۳- بخش مراقبت بعد از خروج.. ۱۳۱
فصل دوم: رویکردهای پیشگیرانه ناظر به تکرار جرم در کودکان و نوجوانان کانون اصلاح و تربیت………………….. ۱۳۳
گفتار اول: طرق موثر در تکمیل برنامه های کانون اصلاح و تربیت با رویکردی پیشگیرانه. ۱۳۵
الف- تغییر نگرش کانون اصلاح و تربیت از «سلب توان بزهکاری» به « بازپروری» 135
ب- فعال سازی بخش نگهداری موقت در کانون اصلاح و تربیت و طبقه بندی خوابگاه. ۱۳۶
ج- تمرکز بیشتر بر اصول حفاظتی.. ۱۳۸
د- فردی کردن روش های اصلاحی و تربیتی اجرایی در داخل کانون. ۱۴۰
ه- پویاتر شدن بخش مراقبت بعد از خروج.. ۱۴۱
۱- تلاش برای بهبود شرایط خانوادگی کودکان و نوجوانان. ۱۴۲
۲- تلاش برای سواد آموزی و اشتغال به تحصیل کودکان و نوجوانان. ۱۴۳
۳- تلاش برای کاریابی و اشتغال به کار نوجوانان و جوانان. ۱۴۳
خ- جلوگیری از شکل گیری فرآیند «برچسب زنی» توسط سایرین در داخل کانون. ۱۴۴
گفتار دوم: طرق موثر در بازسازی فردی کودکان و نوجوانان معارض با قانون. ۱۴۵
الف- همسو شدن کودک و نوجوان با برنامه های اصلاحی کانون اصلاح و تربیت… ۱۴۵
ب- همکاری خانواده های مددجویان برای تحقق برنامه های اصلاحی و تربیتی.. ۱۴۶
نتیجه گیری و پیشنهادها ۱۴۸
فهرست منابع. ۱۵۴
ضمیمه: مصاحبه ها ۱۵۷
مصاحبه با دختران کانون اصلاح و تربیت تهران. ۱۵۸
مصاحبه با پسران کانون اصلاح و تربیت تهران بزرگ.. ۱۶۵
