مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره اجتماع درمان مدار

شرح فایل
مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره اجتماع درمان مدار

خصوصیات محصول:

منابع فارسی و انگلیسی دارد.
ارجاع و پاورقی استاندارد دارد.
رفرنس دهی استاندارد دارد.
کاملترین در سطح اینترنت.
فرمت : doc

تعداد صفحات : 39

بخشی از متن :

اجتماع درمان مدار

اجتماع درمانی یا اجتماع درمان مدار[1] نوع خاصی از درمان است که در آن تغییر براساس زندگی اجتماعی در محیط بسته و ساخت یافته صورت می‌گیرد. در این اجتماع مسائل روزانه زندگی یعنی کار، احساس، رفتار، تفکر و فراغت از دیدگان درمانی مورد توجه جدی قرار گیرد و افراد آسیب دیده اجتماعی به ویژه معتادان الگوهای صحیح زندگی را فرا گرفته آن‌ها را تمرین می‌کنند.

این برنامه برای کمک و حمایت در جهت بهبودی معتادانی است که استعداد بازگشت به مصرف مواد دارند و در درمان‌های قبلی پیشرفت قابل توجهی از خود نشان نداده اند(لئون[2]، 1989).

2-10-1 تعریف اجتماع درمانی (اجتماع درمان مدار )

اجتماع درمان مدار یا TC یک برنامه ساختار یافته و نظارتی قوی است که برای درمان مسائل رفتاری، هیجانی و خانوادگی مصرف‌کنندگان مواد طراحی شده است. در اجتماع بر خودیاری، رشد فردی و حمایت همسالان تأکید می‌شود (لئون، 1989،به نقل از اسلام دوست،1389).

2-10-2 تاریخچه اجتماع درمان مدار

برنامه TC یک برنامة اقامتی بدون دارو برای بیماران وابسته به مواد است. ابداع این برنامه یک دهه بعد از اجرای آن جهت درمان بیماران روانی بود که در بیمارستان‌های روانی، توسط جونز[3] و همکارانش در انگلستان در سال 1950 راه‌اندازی شد. هرچند این دو مدل(TC برای معتادان و TC برای بیماران روانی) به طور جدا از هم شکل گرفت ولی نام Therapeutic برای آن انتخاب گردید.

روش TC که ابتدا به اسم عامیانه synanon شناخته شد اولین بار به شکل کنونی در سال 1958 و تا حدی برگرفته از فلسفه حاکمه بر الکلی های گمنام (Anonymous A Lcholics) به کار گرفته شد و به سرعت کارایی خود را در درمان و بازتوانی معتادان نشان داد.

اجتماع درمان مدار یا TC حدود سه دهه است که به درمان بیماران مبتلا به سوء مصرف مواد می پردازد و در واقع جانشین رویکردهای طبی و روان پزشکی سنتی بوده است که به عنوان شیوه های درمان روان شناختی بیماران وابسته به مواد تثبیت شده است (لئون و روسال[4]، 1989).

گزارش ها در مورد نتایج عمل TC نشان می دهد که توفیق کلی یعنی عدم ارتکاب جرم، عدم مصرف مواد، در بین کسانی که دوره TC را تکمیل نموده اند برای یک دوره پیگیری[5] پنج تا هفت ساله بالاتر از 75 درصد است و در بین کسانی که دوره درمانی را ناقص رها می کنند در حدود 30 درصد می باشد، در مجموع 50 درصد کسانی که برای یکسال یا بیشتر در TC حضور داشتند برای یک دوره 3 تا 6 ساله پاک مانده اند (25 درصد برای افراد کمتر از یکسال) (لئون، 1990).

2-10-3 اهداف اجتماع درمان مدار

هدف TC ایجاد تغییرات کلی در سبک زندگی معتاد است که شامل موارد زیر می باشد:

پرهیز از مواد مخدر
ایجاد صداقت فردی
کسب مهارت های اجتماعی مفید
حذف عقاید ضد اجتماعی و رفتارهای غیرقانونی
در TC عملاً اهداف درمانی روان شناختی و اجتماعی به صورت همزمان تعقیب می شود و به منظور دستیابی به اهداف، معتاد مجبور است که مدتی حدود (3 ماه تا 3 سال) در اجتماعات درمان مدار زندگی کند و با برنامه های هدفمندی که برای وی در نظر گرفته شده است، سطح عملکرد وی نه تنها به سطح عملکرد قبل از بیماری برسد (بازپروری[6]) بلکه انواع جدیدی از رفتار که قبل از اعتیاد نیز در وی وجود نداشته است ایجاد گردد.

پرورش[7]، البته این یک یادگیری ساده رفتار نیست و درواقع در واقع درمان یک فرایند پیچیده یادگیری است که در نهایت به کسب مهارت‌های زندگی[8] معرفی می‌گردد.

2-10-4 دیدگاه‌های TC

TC سوءمصرف مواد را بیماری یا اختلال می داند که تمامی و یا بخشی از زمینه‌های عملکرد فردی (شناختی، رفتاری، هیجانی ، طبی، اجتماعی و معنوی )را در بر می‌گیرد.

به این جهت وابستگی فیزیولوژیک نسبت به کل شرایط مؤثر بر شخص، ثانوی تلقی می‌گردد. در TC مشکل یا مسئله اصلی خود شخص است نه مواد، اعتیاد یک علامت است نه ریشه اصلی اختلال و سم‌زدایی شیمیایی شرط وارد شدن به اجتماع درمان مدار است نه هدف آن. هدف بازتوانی ایجاد شرایط زندگی بدون مواد است. همچنین در TC افراد جدا از الگوهای مصرف مواد، از ابعاد عملکرد روانی و نقایص اجتماعی، تمایز داده می‌شوند.

افراد معتاد از نظر TC اغلب دارای تحمل ناکافی وضعیت در برابر ناراحتی‌ها، اعتمادبه‌نفس پایین، مشکل با مراجع قدرت و مشکل در زمینه مسئولیت‌پذیری، تفکرات غیر واقع‌بینانه، عدم صداقت و خودفریبی و... هستند. باتوجه به این خصوصیات در TC از افراد خواسته می‌شود به صورتی که می‌توانند و باید باشند رفتار کنند، نه به صورتی که هستند و اعتقاد بر این است که رفتار کردن به شیوه درست باعث تغییر در شناخت و هیجانات فرد می‌شود. این تغییر مرحله به مرحله انجام می‌گیرد. هررفتاری که آموخته شود و به عمل درآید، گذر از یک مرحله به مرحله بعد راه را آسان‌تر می‌نماید. عوامل که در فرایند تغییر موثر هستند عبارتند از :

1. انگیزه مندی (فرد دارای انگیزه کافی برای بهبودی می‌باشد )

2. خودیاری و خود یاری متقابل (هر فرد هم در فرایند تعقیب خود مشارکت داشته باشد هم عنوان الگو و سرمشق در تغییر دیگران مؤثر واقع می‌شود ).

3. یادگیری اجتماعی (الگوهای رفتاری بیمارگونه، گرایش‌ها و نقش های منفی، هیچ‌کدام در تنهایی ایجاد نشده اند و به طور مجزا از اجتماع و روابط انسانی نیز قابل برگشت و تغییر نیستند).

در تمامی آموزش‌های TC آنچه لازمه یک زندگی درست است (مثل صداقت و درستکاری، تأکید بر حال فرد، اخلاق کاری، مسئولیت‌پذیری فردی و اجتماعی، اعتمادبه‌نفس، آموزش یادگیری، مشارکت اجتماعی، اخلاق کاری و...)به چشم می‌خورد و تأکید می‌گردد (لئون1990، به نقل از ثریا اسلام دوست1389).

2-10-5 ساختار TC

با توجه به اهداف TC مسلماً رسیدن به این اهداف و گذر از فرایند پیچیده یادگیری نیاز به ساختاری دارد که نه تنها زمینه لازم برای تغییر را فراهم نماید بلکه تسهیل‌کننده این تغییر نیز می‌باشد. بدین ترتیب بی‌توجهی به این ساختار یا ساده پنداشتن در آن می‌تواند برنامه اجتماع درمان مدار را به راحتی از مسیر اصلی خود، یعنی ایجاد تغییرات کلی در سبک زندگی معتاد، منحرف سازد.

اجتماع درمان مدار در یک ساختار سلسله مراتبی می‌باشد که تشکیل شده است از کارمندان نسبتاً محدود و بیماران مقیم که در سطوح مختلف قرار دارند (تازه واردها یا junior و رده‌های میانی یا Intermediate وارشدها یا Senior) و جامعه و خانواده را در محل اقامت تشکیل می‌دهد، این ساختار باعث می‌شود که همانند سازی فرد با سایرین که در رده‌های مختلف قرار دارند تقویت شود و یک مسئولیت دو طرفه بین آن‌ها برقرار گردد. در دو مورد هر بیمار نیز در جایی که سلسله‌مراتب قرار می‌گیرد، جایگاهی که بیمار در آن قرار می‌گیرد با توجه به ارزیابی پرسنل درمان از وی تعیین می‌گردد و بستگی به میزان خودیاری (Self help) ، مسئولیت‌پذیری، مشارکت و ...به سطوح عالی تر ارتقا پیدا می‌کند. هر فرد مقیم در این سلسله مراتب وظایفی بر عهده دارد که فعالیت روزانه او را تشکیل می‌دهد.



[1] Therapeutic Community

[2] Leon

[3] Jons

[4] Leon & Rosthal

[5] Follow-up

[6] rehabilitaion

[7] Habitlitation

[8] Life skill

منابع فارسی

آجیل چی ، بیتا ؛ نادری ، امیر؛ قائمی ، فاطمه ، رابطه ویژگی های شخصیتی زنان با نظم اجتماعی،پایان نامه کارشناسی ارشد
اتاری، آسیه؛ شفیعی تبار، مهدیه ؛ رضاپور، حمید، بررسی ومقایسه وضعیت اختلال اضطراب و کمرویی در مردان معتاد و غیرمعتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهشی سوء مصرف مواد سال پنجم، شماره هفدهم، بهار (1391) چکیده.
اتاری، آسیه؛ شفیعی تبار، مهدیه؛ رضاپور، حمید؛ بررسی و مقایسه وضعیت اختلال اضطراب و تمرین در مردان معتاد و غیرمعتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهشی سوء مصرف مواد ، سال نهم، شماره هفدهم، بهار (1391) چکیده.
احمدوند، محمد علی، (1387)، اعتیاد، سبب شناسی و درمان آن در رشته روان شناسی، نشر دانشگاه پیام نور.
احمدوند، محمدعلی، (اعتیاد، سبب شناسی و درمان آن در رشته روان شناسی)، نشر دانشگاه پیام نور،1387.
اسلام دوست، ثریا (1389)،اعتیاد (سبب شناسی و درمان) تهران، دانشگاه پیام نور.
انجمن روان پزشکی آمریکا، A.P.A. (2000) راهنمای تشخیی و آماری اختلالهای روانی (DSM-TV-T.BP) ترجمه نیکخو و همکاران، (1381)، تهران ، نشر سخن.
اولادی،باران؛ ، نویدیان، صادق ؛کاوه فارسانی،علی ذبیح الله، (1391)، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دوره پانزدهم، شماره دو، خرداد و تیر (1392).
برژره، ژان، اعتیاد و شخصیت، ترجمه توفان گرگانی، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، تهران، 1368.
بزمی، نعیمه (1390)، روان شناسی و وابستگی به سواد، سبب شناسی تشخیص و درمان اعتیاد.نشر کتاب ارجمند.
بید برگ نیا، علی، (1377) بررسی و مقایسه ویژگی های شخصیتی معتادین به مواد مخدر و افراد عادی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی.
پورافکاری، نصرت الله، (1373).«فرهنگ جامع روان شناسی- روان پزشکی» انگلیسی – فارسی ، فرهنگ معاصر.
جزایری، علیرضا، دهقانی، محمود؛ بررسی رابطه سبب های دلبستگی اعتیاد و نیمرخ روانی افراد معتاد در مقایسه با افراد غیر معتاد خود معرف استان بوشهر، اعتیاد پژوهی سال دوم، بهار 1383، شماره 6.
حسینی، قربان (1368) بررسی مواد مؤثر در گرایش به اعتیاد در ایران.
حکیما، فهیمه، موسوی، سید علی محمد، فصلنامه روان شناسی تحولی روان شناسی ایران، سال نهم، شماره 34، زمستان 1391.
حکیما، فهیمه؛ محمد موسوی، سید علی؛ فصلنامه روان شناسی تحولی، روان شناسی ایران، سال نهم، شماره 34، زمستان 1391.
حیدری پهلویان، احمد؛ امیرزرگر، محمدعلی؛ فرهادی نسب، علمدا؛ محبوب، حسین، بررسی مقایسه ای ویژگی های شخصیتی معتادین به مواد مخدر با افراد غیر معتاد سالن محمدان (1387).
خدیوی، علی (1376) بررسی ویژگی های شخصیتی و باورهای غیرمنطقی معتادین به مواد مخدر افراد معتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد ، سال سوم، شماره دوازدهم، زمستان 1388.
خدیوی، کیانوش (1374).کاربرد درمان مشترک در اعتیاد، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد.
دلاوری علی(1380) احتمالات و آمار کاربردی در روان شناسی و زیستی، تهران، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی.
دورلندر، ویلیام، لگزاندر، نیومن (1956) دیکشنری پزشکی دورلند، ترجمه ی نام آور، حمید (1384)، تهران ، چاپ دانش پژو، چاپ هفتم، ویرایش سی ام.
رجبی، غلامرضا، زارع نژاد، امید.بررسی مقایسه ای سنخ های شخصیتی افراد وابسته به هروئین، تریاک ، سیگار و عادی براساس مدل 5 عاملی نئو (1391).
ژان، برژره، اعتیاد و شخصیت، نشر سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی (1386).
سادوک، بنیامین، سادوک، میرجنیا (1382).خلاصه روان پزشکی بالینی، ترجمه، پورافکاری، نصرت الله، تهران.خلاصه انتشارات شهر آب.
سازمان مرکزی سازمان ملی مطالعات اعتیاد ،2001
سایت مبارزه با مواد مخدر- 1391
سایگاردستون وگاد جانسون (1995)، ویژگی های شخصیتی مجرمین معتاد.
ستوده ، هدایت الله ، آسیب های اجتماعی ، تهران ، آوای نور ، 1380
شاملو، سعید، مکتب ها و نظریه های روان شناسی شخصیت، انتشارات آگاه، تهران، 1370
شایسته، سیاوش (1375).مقایسه شخصیتی جوانان معتاد به مواد مخدر و جوانان عادی در گروه سنی 22-14 سال در استان اصفهان، پایان نامه ی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.
شولتز، دوان (1990)، نظریه های شخصیت.ترجمه کریمی، یوسف و همکاران (1381).
شولتز، دوان پی، شولتز، سدنی الن (1372)، تاریخ روان شناسی نوین.ترجمه علی اکبر سیف و همکاران.جلد 1 و2.تهران ، انتشارات رشد
شولتز، دوان، شولتز، سیدنی الن (1998)، نظریه های شخصیت،ترجمه سید محمد، سید یحیی، (1385)، ویرایش تهران
شیخ الاسلام ، ربابه ، تعاریف اعتیاد ، ستاد مبارزه ، با مواد مخدر جمهوری اسلامی ایران ، بازبینی شده در 14 مرداد 1386
صابر، فاطمه؛ موسوی، ولی الله، صالحی، ایرج، (1390) مقایسه ویژگی های شخصیتی و سبک های حل مساله در مردان معتاد و غیرمعتاد.پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان.
صالحی، ایرج (1383).اعتیاد سراب زندگی و انوع مواد تأثیرگذار و راه درمان.
عامری، کفایت، (1381)، «بررسی رگه های شخصیتی دو نظام کلونینجرو آیزنگ در گروه معتاد و غیرمعتاد» پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت مدرس
کاویانی، ح، پورناصح، م، وموسی، آ. (1384) هنجاریابی و اعتبار سنجی فرم تجدید نظر شده پرسنشامه شخصیتی آیزنگ در جمعیت ایرانی، مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 34،31،41.
کریم پور، رزا، ارزیابی تحقیقات انجام گرفته در خصوص اعتیاد و مصرف مواد مخدر در ستاد مبارزه با مواد مخدر، ژرفای جرمیت، سال دوم، شماره 1005.
کریم پور، صادق، (1364) جنبه های روان شناسی اعتیاد.تهران: دفتر انتشارات امیرکبیر.
لیاقت، علی، (1375)، مقایسه ای بر روی شخصیت افراد معتاد و غیر معتاد، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.
محمدی ، (1376)، بررسی عومل خطر ویژگی های شخصیتی در کودکان و نوجوانان مصرف کننده مواد مخدر.پایان نامه کارشناسی ارشد تهران دانشگاه علامه.
محی الدینی، حمید،هوشیار، هاشم. محمدی اصفهانی، سعید، غفاری، ادنان، (1391) مقایسه ویژگی های شخصیتی و هوش معنوی در افراد معتاد و غیرمعتاد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
مداحی، محمدابراهیم؛ صمدزاده، مونا ؛ فصلنامه اندیشه و رفتار، سال ششم، شماره 20، پاییز 1390.
ملازاده اسفنجانی، رحیم؛ کافی، موسی؛ صالحی ،ایرج (1389) فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد، سال پنجم، شماره هفدهم، بهار (1390).
نائینیان، محمدرضا؛ الهیاری، عباسعلی؛ مداحی، محمدابراهیم، (1374)،ر اهنمایی آماری و تشخیصی اختلالات روانی DSM-IV .
منابع انگلیسی:

Adams, J. B.heath, A, J, Young, S. E, Hewitt, J.K , coroly, R.P.& stalings,M. C.(2003)"Relation ships between personality and preferred substance and motivations for use among adolescent substance a busers." The American journal of drug and Alcohol Abuse,29,3,691-712.
Adrom M, Nikmanesh Z, Bakhshani NM. Prediction of addiction potential in youth according to personality trait. Proceeding of the third congress of Iranian psychological Association 2010;3-5.
American psychiatric Association (1994).Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4thed). washington DC: Author.
Bal.s.8. cecero.(2001) Addicted patiertls with personality disorders traits schemas, and presenting problems journal of personality.
Bond R. Group sizo and conformity. Group process Intergr Relate.2005: 8(4):331-54.
Cloninger C.R.(1987).A systematic method for clinical description and classification of personality variants.Archives of General psychiatry,44,573,588.
cloninger, C.R.(2004)."Feeling good,the science of well- being New yorks: oxford university press.
clonninger, C.R.(199.Brain networks underlying personality development. In B.J .Carrol 8j.E. Barrett (Eds). Psychoptholoy and the brain(pp.183-20). New york , Rawen press.
Gorgani T.Addiction and personality.Tehran: organization of publications and Training Islamic Revolution;1990.
Ka plan, H,I. and sadock, B.j (2000).synopsis of psychiatry, Ninth Edition, Baltimore Williams and wilkins.
Kaplan H, sadock B. synopsis of psychiatry.9thed. New York: will iams and wilkins.2003.
Ketabi P, Maher F, Borjaly A. I dentity and relationship addicition in women in Tehran province.Addict studies 2009; 2(3): 54-69.
Liau, A & etal (1999).The case for Emotional literacy: the influence of emotional intelligence of problem behaviors in Malaysian secondary school students.J ournal of Moral education, 32 (10,51-66)
Sadock, B. j and sadock, v.A (2003).synopsis of psychiatry Ninth edition. Lippincott, Williams and wilkins.
Svra kic,D,M, whitedead,C.A, pazybeck,t .R, 8 cloninger, C.R. (199.Differenatial dianosis of personality disorder by the seven factor temperament and character inventory.Archives of General psychiatry, 50,991,999.
World ealthorganization, (who) Brief intervention Study Group (193). A cross- nation trial of brief intervrention with heavy drinkers. American journal of public health. 864, 948-955.