اقدام پژوهی رویکردی جدید در آموزش
تعداد صفحات : 32
پژوهش چیست؟
پژوهش فرآیندی می‌باشد که طی آن مشکلات را شناسایی و به چگونگی حل آن دست می‌یابیم. بدون انجام پژوهش و بدون در دست داشتن اطلاعات پژوهشی هر گونه تصمیم گیری همچون رها کردن چیزی در تاریکی خواهد بود. بنابراین انجام پژوهش زمانی صورت پیدا می‌کند که قصد تایید یا رد نظریه ای تولید دانشی نو و یا قصد ابهام زدایی و روشن سازی برخی از مسایل مهم روز اعم از اجتماعی، اقتصادی و سیاسی یا فرهنگی را داشته باشیم.
بنابراین:
به منظور مساله یابی، شناخت تنگناها، مشکلات، و عوامل ایجاد کننده مشکلات و البته برای دستیابی به هدف‌ها در نظام آموزش و پرورش و بهبود آموزشگری پژوهش می‌کنیم.
از پژوهش تعاریف گوناگونی شده است شامل:
1- پژوهش :
عبارت است از جست وجوی نظام مند برای کشف مجهول یا حل مساله(جان بست)
2- در تعبیر دیگر پژوهش عبارت است از فرآیند جست وجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین (دیویی 1928) با توجه به تعاریف گفته شده پژوهش فرآیندی است که از طریق آن می‌توان درباره ناشناخته ای به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب کرد.
اقدام پژوهش (پژوهش عمل نگر)
تعاریف مختلفی از پژوهش عمل نگر به عمل آمده که در زیربه برخی از آنها اشاره می‌شود.
1- اقدام پژوهی نوعی فعالیت علمی است که طی آن افراد درگیر در کار می‌شوند تا مساله شناسی کرده و راه حل مساله را یافته و وضعیت نامطلوبی را به مطلوب تبدیل کنند.
2- اقدام پژوهی یا پژوهش عمل گرا، رویکردی آموزشی- پژوهشی است که هدف از آموزش و بکارگیری آن حل چالش‌ها و مسایل است که آموزشیاران و آموزگاران در حین عمل و به ویژه طی فرآیند یاددهی ویادگیری با آنان مواجه می‌شوند.
3- اقدام پژوهی نوعی آزادسازی است که نه تنها ما را به دانش علمی هدایت می‌کند بلکه توانایی تازه ای برای تولید دانش فراهم می‌سازد.
به بیان ساده:
اقدام پژوهی: یادگیری از طریق علمی است. یعنی عده ای مساله ای را تشخیص می‌دهند. برای حل آن تلاش می‌کنند و میزان موفقیت تلاش‌هایشان را ارزیابی می‌کنند و اگر این تلاش‌ها رضایت بخش نباشد، مجدد تلاش کرده تا مساله حل شود.
تاریخچه اقدام پژوهی:
سابقه اقدام پژوهی یا معلم پژوهنده در نظام تعلیم و تربیت سایرکشورها به نیمه دوم قرن بیستم می‌رسد و سوابق موجود نشان می‌دهد که این رویکرد دردهه 1960 در انگلستان آغاز گردید.
این موضوع در سال 1342 شمسی برای اولین بار طی مقاله ای در ایران مطرح شد و در نهایت برنامه آموزشگر پژوهنده در سال 1375 پایه ریزی و در ردیف سیاست‌های اصلی به اجرا درآمد.
در این مسیر از آموزشگر پژوهنده تعاریف گوناگونی ارایه شده:
آموزشگر پژوهنده کسی است که خود شخصاٌ یا با مشارکت همکاران درمحلی که تدریس می‌کند به پژوهش می‌پردازد تا بتواند برای مسایل آموزشی موجود در کلاس و مدرسه راه حل‌های عملی پیدا کند.
آموزشگر پژوهنده فردی است که شخصاٌ یا با مشارکت همکاران به پژوهش می‌پردازد و یا در جریان یاددهی یادگیری در کلاس با استفاده از تفکر منظم و خلاق مساله ای را شناسایی و راه حل‌های ممکن را جستجو می‌کند و بهترین راه را برمی گزیند.
