بررسی مانعیت قتل بر ارث از نظر فقهای امامیه و اهل تسنن

بررسی مانعیت قتل بر ارث از نظر فقهای امامیه و اهل تسنن

تعداد صفحات : 74

فرمت ورد و قابل ویرایش

چکیده

در طول تاریخ بر اموال و دارایی احکامی جاری بوده که بخشی از این نظام کیفیت انتقال دارایی و عوامل و علل عدم انتقال ارث را بیان می کند. قتل، از جمله عواملی است که قانون مدنی ایران آن را جزء موانع ارث برمی شمارد.

هدف از تحقیق حاصر بررسی مانعیت قتل بر ارث از نظر فقهای امامیه و اهل تسنن می باشد.

هر چند علما و فقها نسبت به تعیین موانع ارثی متفق القول نیستند، قتل تنها مانع ارثی است که در اکثر کشورهای اسلامی و غیر اسلامی به عنوان علت عدم انتقال ترکه از مورث به وارث بیان شده است و شاید حکمت آن هم جلوگیری از تحقق بعضی نیات سوء، مانند قتل مورث توسط وارث به انگیزه ارث باشد و بر همین مبنا، قتل عمد به ناحق (مباشرتا یا به تسبیب) مانع ارث می باشد. ارث عبارت است از حقی که صرفاً بحکم قانون از مرده حقیقی یا حکمی به زنده حقیقی با حکمی منقل گردد. نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که در مذاهب امامیه و اربعه اهل سنت قتل مانع ارث می گردد. اگرچه برخی مذاهب قتل عمد را مانع می دانند و برخی دیگر هر نوع قتلی را مانع ارث معرفی کرده اند.



چکیده1

مقدمه: فصل اول

کلیات3

1- کلیات4

1-1- طرح تحقیق4

1-1-1- بیان مسأله4

1-1-2- پرسش اصلی تحقیق6

1-1-3- فرضیه‌های تحقیق7

1-1-4- اهداف تحقیق7

1-1-5- سوابق تحقیق7

1-1-6- جنبه نوآوری تحقیق9

1-1-7- روش تحقیق9

1-1-8- محدودیت‌ها و مشکلات9

1-2- تعاریف10

فصل دوم: بررسی موانع ارث در مذاهب اسلامی

2- بررسی موانع ارث در مذاهب اسلامی13

2-1- تعریف مانع ارث در کتاب‌های حقوقی14

2-2- علت تامه، علت ناقصه15

2-3- سبب16

2-4- شرط16

2-5- مانع17

2-6- مانع ارث و تعریف حقوقی آن17

2-7- احصای موانع ارث در مذاهب اسلامی19

2-7-1- تعداد موانع ارث در فقه امامیه19

2-7-2- تعداد موانع ارث در نزد فقهای سایر مذاهب اسلامی21

2-7-3- تعداد موانع ارث در نزد فقهای حنفی21

2-7-4- تعداد موانع ارث در نزد فقهای مالکی22

2-7-5- تعداد موانع ارث در نزد فقهای حنبلی22

2-7-6- تعداد موانع ارث در نزد فقهای شافعی22

2-8- بحث اجمالی در برخی موانع ارث23

2-8-1- ارتداد23

2-8-2- وحدت زمان فوت متوارثین:25

2-8-3- کافر حربی28

2-8-4- دور حکمی28

2-8-5- نبوت31

فصل سوم: مانعیت قتل بر ارث از منظر فقه امامیه و اهل سنت

3- مانعیت قتل بر ارث از منظر فقه امامیه و اهل سنت36

3-1- تعریف قتل و اقسام آن37

3-2- شرایط قتل مانع ارث39

3-2-1- شرایط قتل مانع ارث39

3-2-1-1-عمدی بودن قتل39

3-2-1-2- وقوع قتل از طرف وارث43

3-2-1-3- نامشروع بودن قتل44

3-2-2- شرایط قتل عمدی غیر مانع ارث45

3-2-2-1- قتل عمدی به حق و به حکم قانون46

3-2-2-2- ارتکاب قتل در مقام دفاع و در فراش49

3-2-2-3- قتل در فراش54

3-2-3- سقط جنین55

3-3- ارتکاب قتل از سوی صغیر و مجنون57

3-3-1- دیدگاه فقهای شافعی دربارة ارتکاب قتل از سوی صغیر و مجنون58

3-3-2- دیدگاه فقهای حنفی دربارة ارتکاب قتل از سوی صغیر و مجنون59

3-3-3- دیدگاه فقهای حنبلی دربارة ارتکاب قتل از سوی صغیر و مجنون59

3-3-4- دیدگاه فقهای مالکی دربارة ارتکاب قتل از سوی صغیر و مجنون59

3-3-5- دیدگاه فقهای زیدی دربارة ارتکاب قتل از سوی صغیر و مجنون60

3-4- آثار حقوقی قتل مانع ارث60

3-4-1- آثار حقوقی عمدی نسبت به وارث کشندة مورث خود60

نتیجه‌گیری64

پیشنهادات67

فهرست منابع68